fizik ders videoları

LİSE 4 KONULARI

Manyetizma

mantetik kutuplar - manyetik alan - manyetik akı -

Elektromanyetik indüksiyon

akımın manyetik etkisi - manyetik kuvvet -indüksiyon emksı - alternatif akım

Dalga hareketi

dalgalar - su dalgaları - sarmal yaylar - girişim - faz farkı

Işık Teorileri

ışığın dalga modeli - fotoelektrik - ışığın tanecik modeli - foton -

Atom Teorisi

elektromanyetik dalagalar - enerji düzeyleri - bohr atom modeli - emisyon - lazer

Yüklü Parçacıkların Elektrik Alandaki Hareketi

yüklü parçacıklara etki eden kuvvet - parçacıkların hız ve ivmeleri - parçacıkların yörüngeleri - ossiloskop - e/m nin tayini

Güneş Enerjisi

güneş enerjisinin kaynağı - güneş spektrumu - güneş pilleri

Maxwell Denklemleri

James Clerk Maxwell elektromanyetik dalgaları matematiksel olarak incelemek için bazı fiziksel büyüklükler kullanmıştır. Bu büyüklükler manyetik dolanım, elektriksel dolanım, manyetik akı, elektriksel akı, vb. dir. Bu büyüklüklerden bazılarını Lise2 konularından biliyorsunuz. İlkdefa göreceğiniz büyüklükler aşağıda tanımlanmıştır.

Elektriksel Dolanım (D_E): Değişen bir manyetik alan etrafında birim yükü bir tur döndürmek için elektrik alana karşı yapılan iş.

Manyetik Dolanım (D_B): Düz bir telden geçen akım veya değişken bir elektrik alan etrafında birim kuzey kutbunun bir tur dönmesi sırasında manyetik alana karşı yapılan iş.

Bu formülden çıkan değer aynı zamanda elektrik dolanımı verir.

Eşdeğer Akım

Şu ana kadar iki önemli denklem elde ettik. Bunlar manyetik dolanım (D_B) ve elektriksel dolanımı (D_E) veren formüller. Bunları aşağıdaki gibi yazabiliriz.

Manyetik dolanımın formülünden anlaşılacağı gibi, telden i büyüklüğünde bir akım geçtiğinde, bu akımı μ₀ ile çarpmamız yeterli oluyor. μ₀ sayısı boşluğun manyetik geçirgenliğidir. μ₀ aynı zamanda 4π.K sayısına eşittir. (K sayısı manyetik alan konularından hatırlayacağınız 10^-7 sayısıdır.)

Eğer ortamda bir i akımı yoksa, sanki akım varmış gibi bir etki yaratılıp, manyetik dolanım hesaplanabilir mi? Bu sorunun yanıtı için elektrik konularından hatırlayacağınız kondansatörleri inceleyelim. Kondansatör iki paralel levhadan oluşur ve akım geçtiğinde yüklenmeye başlar.

	Şekildeki kondansatör başlangıçta nötrken, üretece bağlandığında, üreteçten akım geçer ve kondansatörün levhaları yüklenmeye başlar. Levhalar yüklendikçe kondansatörün levhaları arasındaki elektrik alan artar. Kondansatörle ilgili bildiğimiz denklemleri kullanarak elektrik alanın şiddetini veren formülü bulabiliriz. Kondansatörün sığasını veren iki formül vardır.

Kondansatörün levhaları arasında hava olduğundan buradan elektrik akımı geçmez. Yani levhalar arasından hiçbir zaman yük akışı olmaz. Fakat kondansatörün levhaları artı eksi yüklenirken tellerden akım geçer. Kondansatör tamamen dolduğunda ise tellerden geçen akım biter. Fakat hiçbir durumda levhalar arsındaki boşluktan akım geçmez.

Tellerden akım geçmekteyken (dolma aşamasında) levhalar arasında oluşan elektrik alan artar. Dolayısıyla kondansatörün elektriksel akısı artar. Tellerden akım geçmiyorken (kondansatör dolduktan sonra) elektrik alan sabit kalır yani zamanla değişmez.

"O halde elektriksel alan değişimi akım geçiyormuş etkisi yaratır. "

Bir ortamda elektriksel alan değişiyorsa, sanki orada elektrik akımı varmış gibi olur.

Bu kuralı manyetik dolanımda kullanalım. Bir telden akım geçtiğinde etrafında manyetik alan oluşuyordu. Akım yerine elektriksel alan değişimini koyabildiğimize göre, şunu söyleyebiliriz:

"Elektriksel alan değişimi etrafında manyetik alan yaratır."

Maxwel'in kurallarını şöyle özetleyebiliriz:

Değişen manyetik alanlar etrafında elektrik alanları, değişen elektrik alanlarda etrafında manyetik alanları oluşturur.

O halde bir ortamda değişen elektrik alan oluşturursak bu etrafında değişen manyetik alan oluşturacak, bu değişen manyetik alan da etrafında elektriksel alan oluturacak, bu tekrar manyetik alan ......................................

Bu şekilde elektrik ve manyetik alan değişimleri birbirini sürekli takip edecek. İşte elektro manyetik dalga böyle birbirini destekleyen elektrik ve manyetik alan değişimleridir.

Elektrik alan vektörlerinin değişimi ile manyetik alan vektörlerinin değişimi sinüzodial eğri biçimindedir. Yukarıdaki şeklin üzerine tıklayınız.	Yukarıdaki şekilde iki kondansatörün uçlarındaki elektrik alan değiştirilerek etrafa elektromanyetik dalga yayması görülüyor.

simulasyon: elektromanyetik spektrum      -----------            simulasyon: emd

e-mail: kadir_can_erbas@yahoo.com

fizik ders videoları

özel ders matematik, özel ders ankara, özel ders fizik, özel eğitim, özel ders verenler, ders verenler, özel ders ilanları, özel ders fiyatları, özel ders ilanları, calculus 119, calculus 120, calculus bilkent, calculus metu, calculus pdf, odtü calculus, thomas calculus, özel ders calculus, özel ders diferansiyel, özel ders differential equations, özel ders dif, özel ders mekanik, özel ders elektrik, özel ders elektrik ve manyetizma, özel ders statik, özel ders dinamik, özel ders akışkanlar mekaniği, özel ders lys, özel ders ygs,